ΠΕΡΙΣΤΑΣΗ ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ - ΕΙΔΙΚΗ ΠΕΡΙΣΤΑΣΗ ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ - ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ

Περίσταση Επίτευξης είναι μια περίσταση όπου το άτομο θέτει στόχους που αφορούν στην ολοκλήρωση – πραγμάτωση ενός έργου, γνωστικών ή άλλων δεξιοτήτων ή συνδυασμός αυτών. Το άτομο επίσης έχει επίγνωση ότι το έργο του και οι επιμέρους προσπάθειες και διαδικασίες που διαδοχικά οδηγούν στην περάτωση του έργου θα αξιολογηθούν με κάποια τυπικά, άρα αντικειμενικά κριτήρια ποιότητας. Κάθε κατάσταση όπου ορίζεται ένα συγκεκριμένο έργο, με συγκεκριμένους στόχους, σχεδιάζεται και οργανώνεται η όλη διαδικασία και τα επιμέρους στάδιά της, και προσδιορίζονται τα κριτήρια αξιολόγησης και οι δεξιότητες που αξιολογούνται, μιλάμε για μια ειδική περίσταση επίτευξης. Και σε αυτήν ακριβώς την περίπτωση είναι που εξετάζουμε το κίνητρο ή Τάση για Επίτευξη Επιτυχίας (Ts). Όταν δεν υπάρχουν μαζί οι παραπάνω παράγοντες, το συγκεκριμένο έργο, οι στόχοι, η διαδικασία εκπόνησης του έργου και προσέγγισης των στόχων, τα κριτήρια και η μέθοδος αξιολόγησης, τότε μιλούμε για μια γενική κατάσταση επίτευξης, όπου υπάρχει μια αόριστη και ενδεχόμενη διαδικασία προσέγγισης κάποιων γενικών και απροσδιόριστων στόχων, και κατά συνέπεια δεν υφίσταται κάποια διαδικασία αξιολόγησης ούτε φυσικά τα κριτήρια αξιολόγησης. Σε μια τέτοια περίπτωση, το άτομο ή τα άτομα που εμπλέκονται διαιωνίζουν μια κατάσταση στασιμότητας και έλλειψης προόδου, όσον αφορά τη μάθηση – μόρφωση ή όποια άλλη διαδικασία επίτευξης, αφού δεν τίθεται η στοχοθεσία και το ειδικό έργο προς επίτευξη, άσχετα αν υπάρχει μια, έστω γενική, προθετικότητα.

Μια γενική περίσταση επίτευξης ίσως είναι απαραίτητη σε ένα εισαγωγικό στάδιο προετοιμασίας για την εκπόνηση ενός έργου και τον προσδιορισμό εν ευθέτω χρόνω των στόχων προς επίτευξη. Σαφώς, όμως, το ουσιαστικό στάδιο, αυτό που είναι καθοριστικό για την εξέλιξη και την πρόοδο του ατόμου ή ενός μορφωτικού εγχειρήματος είναι το πέρασμα σε μια ειδική περίσταση επίτευξης. Σε σύνδεση με το δικό μας μορφωτικό εγχείρημα, αυτό σημαίνει ότι πρέπει σε ένα επόμενο στάδιο να οριστούν τα γνωστικά αντικείμενα, συγκεκριμένα επιμέρους θέματα, να προσδιοριστούν συγκεκριμένοι στόχοι, μετρήσιμοι, σε σχέση με αυτά, και να αναληφθούν ειδικά έργα προς εκπόνηση με ορισμένα κριτήρια και διαδικασία αξιολόγησης. Γι’ αυτό, θα πρέπει σταδιακά να προσανατολιζόμαστε προς την ανάληψη διαδικασιών που αφορούν σε μια ειδική περίσταση επίτευξης, καθώς επίσης και στις προπαρασκευαστικές διαδικασίες δοκιμής και πλάνης, με τις κατάλληλες αμοιβές ή άλλες πρακτικές ενθάρρυνσης και ενίσχυσης.

ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΟΡΙΣΜΟΥ ΤΗΣ

Η Πιθανότητα Επιτυχίας αφορά στη προσδοκία και την εκτίμηση του ατόμου για την ευόδωση ενός έργου. Επομένως έχει έναν υποκειμενικό χαρακτήρα. Ωστόσο, η επιστήμη, στο βαθμό που είναι γνώση του γενικού και αποσκοπεί στην εξαγωγή γενικών και σταθερών συμπερασμάτων, με βάση αντικειμενικά κριτήρια και μεθόδους, δεν αρκείται στην υποκειμενικότητα μιας κατάστασης και προσπαθεί να την ορίσει όσο το δυνατό με μεγαλύτερη σαφήνεια και εγκυρότητα. Έτσι κατά τον Tolman η δημιουργία προσδοκίας επηρεάζεται κυρίως από τις αμοιβές που δίνονται στην αρχή και το τέλος των δοκιμών, και αυξάνεται όσο αυξάνονται και οι αμειφθείσες δοκιμές για την επίτευξη του έργου. Συνεπώς εδώ μπαίνει κι ένας εξω-υποκειμενικός παράγοντας, το κοινωνικό και μαθησιακό περιβάλλον, αφού αυτό θέτει τις αμοιβές και τις προκαταρκτικές δοκιμασίες. Συμπεραίνουμε λοιπόν, ότι για την επίτευξη ενός έργου, είναι αναγκαίες ορισμένες προπαρασκευαστικές διαδικασίες δοκιμής και πλάνης, με αντίστοιχες πρακτικές ενθάρρυνσης και ενίσχυσης, για τη συνέχιση και ολοκλήρωση του έργου. Τέλος, προχωρώντας ακόμη περισσότερο προς την κατεύθυνση προσδιορισμού αντικειμενικών κριτηρίων και μεθόδων μέτρησης, ο Atkinson εισάγει τον υπολογισμό των πληροφοριών που έχει στη διάθεσή του το άτομο για την επίτευξη άλλων ατόμων σε μια δοσμένη περίσταση. Στόχος τέτοιων επιστημονικών μεθόδων είναι να διατηρηθεί σταθερή υπό διάφορες συνθήκες η υποκειμενική εκτίμηση της πιθανότητας επιτυχίας. Η εν λόγω μέθοδος δεν είναι άλλη από την επαγωγική γενίκευση, η πορεία από το μερικό – εδώ το άτομο υποκείμενο – στο γενικό, στην κατατεθειμένη εμπειρία, στο κοινωνικό περιβάλλον ή σύνολο.

κίνητρο επίτευξης - στοχοθεσία...

Η πορεία της ζωής ενός ανθρώπου διαμορφώνεται από στόχους μικρούς ή μεγάλους, συνειδητούς ή ασυνείδητους. Ένστικτα, πάθη και ορμές ωθούν το άτομο σε ανάλογες δράσεις και επιλογές. Στην προκειμένη περίπτωση θα εξετάσουμε τους στόχους εκείνους που αφορούν την επιτυχία σε «συνθήκες όπου απαιτείται ποιότητα στην επίδοση», στόχους, δηλαδή, απόλυτα συνειδητούς, όπου «το άτομο γνωρίζει πως η επιτέλεση του έργου του θα αξιολογηθεί με βάση κάποια τυπικά κριτήρια ποιότητας». Το να βρεθεί κανείς σε μια γενική περίσταση επίτευξης είναι κάτι που συμβαίνει από τα πρώτα, κιόλας, μαθητικά του χρόνια. Η είσοδός του, ωστόσο, σε μια ειδική περίσταση επίτευξης, η οποία «αφορά στη θέσπιση συγκεκριμένων στόχων και σκοπών και επιλογή των ενεργειών που θα οδηγήσουν σε αυτούς», προϋποθέτει ένα ικανό κίνητρο, το οποίο με τη σειρά του εξαρτάται τόσο από την προσωπικότητα του ατόμου και τις προσδοκίες του, όσο και από την αξία του ίδιου του επιτελούμενου έργου. Η προσωπικότητα – η οποία, σύμφωνα με τον Murray, «μπορεί να περιγραφεί μέσα από μια σειρά θεμελιωδών ψυχοκοινωνικών αναγκών», όπως η ανάγκη της προστασίας, της αναγνώρισης, της συνεργασίας, της απόκτησης αγαθών, της σύναψης κοινωνικών σχέσεων κ.α.– είναι αυτή που διαμορφώνει το προσωπικό κίνητρο (Ms), έναν παράγοντα υποκειμενικό μεν, πολύ βασικό δε, για τον προσανατολισμό του ατόμου προς την επιτυχία. Μεγάλη σημασία έχει, επίσης, η προσδοκία που τρέφει το άτομο για την επιτυχία του (Ps) αλλά και η ίδια η αξία της επιτυχίας (Is), η οποία, βέβαια, αφορά στην «υπερηφάνεια που, το άτομο, αισθάνεται μετά την επίτευξη ενός δύσκολου και σημαντικού έργου». Είναι φανερό πως η προσδοκία της επιτυχίας συνδέεται άμεσα με τη δυσκολία του έργου. Εύκολος στόχος συνεπάγεται μεγάλη πιθανότητα επίτευξής του, που σημαίνει μικρή αξία επιτυχίας του˙ δύσκολος στόχος συνεπάγεται μικρή πιθανότητα υλοποίησής του, αν και μεγάλη αξία επιτυχίας του. Έργα μέσης δυσκολίας είναι, συνεπώς, αυτά που ελκύουν τα άτομα τα οποία προσανατολίζονται προς την επιτυχία. Ούτε τα πολύ εύκολα, αφού δεν προκαλούν το ενδιαφέρον τους, ούτε, όμως, και τα πολύ δύσκολα λόγω της μικρής πιθανότητας υλοποίησής τους. Σύμφωνα με τον Atkinson, η προσδοκία επιτυχίας διαμορφώνεται τόσο από τις προηγούμενες ανάλογες εμπειρίες του ίδιου του ατόμου, όσο και από τις πληροφορίες «σχετικά με την επίτευξη άλλων ατόμων στην περίσταση αυτή», ενώ, κατά τον Tolman, επηρεάζεται, κυρίως, από την ποιότητα και την ποσότητα «των αμειφθεισών δοκιμών». Η προσδοκία της αμοιβής έχει να κάνει με τη συμπεριφορά, ως αποτέλεσμα συνειρμών που συνδέουν ένα ερέθισμα με την απάντηση σε αυτό. Ως εκ τούτου, θα μπορούσαμε να πούμε, ότι η θεωρία για το κίνητρο επίτευξης συγγενεύει με τις συνειρμικές θεωρίες. «Στόχος», όμως, σημαίνει «αντικείμενο προσπαθειών», ενώ «σκοπός: το απώτερο σημείο στο οποίο αποβλέπουν οι ενέργειες, οι σκέψεις ή οι αποφάσεις μας.» (Λεξικό Νέας Ελληνικής Γλώσσας Γ. Μπαμπινιώτη) Σύμφωνα με τους παραπάνω ορισμούς, η στοχοθέτηση δεν αφορά παρά στην επιλογή συγκεκριμένων ενεργειών που αποβλέπουν στην επιδίωξη ενός μεγαλύτερου σκοπού. Θέτω έναν σκοπό για την κατάκτηση του οποίου προσηλώνομαι στην επιδίωξη μια σειράς μικρότερων στόχων. «Αποσκοπώ: αποβλέπω», ήτοι, «στην επίτευξη συγκεκριμένου αποτελέσματος, παύω να κοιτάζω οτιδήποτε άλλο, συγκεντρώνοντας το βλέμμα και την προσοχή μου σε αυτό.» Μιλάμε, λοιπόν, για «θέσπιση στόχων και σκοπών», για ενέργειες, δηλαδή, που, μάλλον, έχουν να κάνουν με τη συνολική στάση και την αυτοπραγμάτωση του ατόμου, παρά με επιμέρους συμπεριφορές και παρορμητικές αποφάσεις. Ώστε το κίνητρο επίτευξης αφορά στις γνωστικές θεωρίες, που σημαίνει πως είναι μετρήσιμο και πως από τη μελέτη συνδυαστικών αποτελεσμάτων είναι δυνατόν να εξαχθούν βάσιμα επιστημονικά συμπεράσματα. Ερευνητές του κινήτρου επίτευξης, για παράδειγμα, «έχουν, επανειλημμένα, χρησιμοποιήσει την ιδέα της πληροφόρησης για την πιθανότητα επιτυχίας, προκειμένου, η υποκειμενική εκτίμησή της, να κρατηθεί σταθερή, υπό διάφορες συνθήκες». Η υποκειμενικότητα, άρα, του προσωπικού κινήτρου καταλήγει μέσω της επαγωγικής γενίκευσης σε επιστημονική αντικειμενικότητα. Βιογενείς και κοινωνιογενείς ορμές καθορίζουν την προσωπικότητα ενός ατόμου και εξωτερικοί παράγοντες τις προσδοκίες του. Είμαστε, επομένως, δέσμιοι ενστίκτων, παθών και πιθανοτήτων. Είναι, άραγε, ουτοπικό να θέτουμε υψηλούς σκοπούς που υπερβαίνουν την παρούσα κατάσταση των δυνατοτήτων μας; Αυτό, βέβαια, εξαρτάται σημαντικά από το εσωτερικό μας κίνητρο. Ας μην ξεχνάμε, εξάλλου, ότι τίποτα ποτέ δεν υλοποιήθηκε, χωρίς πρώτα κάποιος να το έχει οραματιστεί...

ΚΙΝΗΤΡΟ ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ...

Το κίνητρο επίτευξης αναφέρεται στους στόχους που θέτει το άτομο στη ζωή του, η πραγμάτωση των οποίων γίνεται σε συνθήκες όπου απαιτείται υψηλή επίδοση. Επίσης συνδέεται με ανάγκες του ατόμου, ως στοιχεία της προσωπικότητάς του και γι’ αυτό χαρακτηρίζεται από σταθερότητα. Το εν λόγω κίνητρο ονομάζεται Aνάγκη για Eπίτευξη (Need to Achieve – N Ach) και υπολογίζεται με αριθμητική κλίμακα από το Thematic Apperception Test – TAT. Διακρίνουμε δύο τάσεις με τις οποίες εκδηλώνεται το κίνητρο επίτευξης: α) την τάση για προσέγγιση του έργου και β) την τάση για αποφυγή του έργου. Η πρώτη τάση ορίζεται ως Τάση για Eπίτευξη Επιτυχίας (Tendency to Achieve Success – Is) και αντιστοιχεί στο κίνητρο του ατόμου να εισέρθει σε μια ειδική περίσταση επίτευξης, δηλαδή σε μια περίσταση όπου το άτομο έχει επίγνωση ότι το έργο του θα αξιολογηθεί με τυπικά κριτήρια ποιότητας. Η τιμή της Ts καθορίζεται από τρεις παράγοντες: 1) το Κίνητρο για Επιτυχία (Motive for Success – Ms), το οποίο είναι σχετικά σταθερό στοιχείο της προσωπικότητας, 2) την Πιθανότητα που κατά το άτομο υπάρχει για Επιτυχία σε ένα ειδικό έργο και 3) την Αξία της Επιτυχίας σε αυτό το ειδικό έργο (Incentive Value of Success – Is). Αυτοί οι παράγοντες συνδυάζονται πολλαπλασιαστικά για να διαμορφώσουν την τιμή της Τάσης για Επιτυχία. Δηλαδή: Ts = Ms x Ps x Is. Ειδικότερα όσον αφορά στην πιθανότητα επιτυχίας, αυτή σχετίζεται με την προσδοκία ή την πρόβλεψη πως μια εργασία με συγκεκριμένο στόχο θα ευοδωθεί. Επηρεάζεται κυρίως από τις αμοιβές για κάθε προσπάθεια του ατόμου, αλλά για ορισμένους επιστήμονες συνδέεται και με πιο αντικειμενικά και σταθερά κριτήρια, όπως είναι η πληροφόρηση για την επιτυχία άλλων ατόμων σε ένα δοσμένο έργο. Επίσης η αξία της επιτυχίας συνδέεται με την υπερηφάνεια που το άτομο νιώθει μετά την επίτευξη ενός σημαντικού στόχου και είναι συνάρτηση της δυσκολίας του έργου, πράγμα που σημαίνει πως είναι αντιστρόφως ανάλογή προς την πιθανότητα επιτυχίας και η τιμή της υπολογίζεται ως Is = 1-Ps. Αν καταρτίσουμε έναν πίνακα για την τάση για επιτυχία και συγκρίνουμε δύο περιπτώσεις με σταθερό κίνητρο επιτυχίας (στη μία υψηλό και στην άλλη χαμηλό) και αντικαταστήσουμε τις τιμές για την πιθανότητα και την αξία της επιτυχίας, θα εξαγάγουμε ενδιαφέροντα συμπεράσματα, τα σημαντικότερα εκ των οποίων είναι: 1) για την τάση για επιτυχία καθοριστικό ρόλο παίζουν τα έργα μέσης δυσκολίας, όπου εμφανίζεται η υψηλότερη τιμή Ts, 2) επίσης σημαντικό ρόλο παίζει η τιμή του κινήτρου επιτυχίας και 3) τα άτομα που είναι που είναι προσανατολισμένα στην επιτυχία θα επιδιώκουν να εμπλέκονται σε έργα μέσης δυσκολίας και θα αποφεύγουν τα έργα μικρής ή πολύ μεγάλης δυσκολίας…

"ΑΜΕΣΟΣ ΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΔΡΑΣΗ" - ΕΝΑ ΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΕΓΧΕΙΡΗΜΑ

Ένα μορφωτικό εγχείρημα / επιστημονικό – παιδαγωγικό εργαστήρι / σχολείο για τη Γνώση και την Επιστήμη.

Πρόκειται για ένα μορφωτικό εγχείρημα που στηρίζεται στη διδασκαλία και στην εμβάθυνση – προώθηση της επιστημονικής μεθόδου και θεωρίας. Με γνώμονα τη φιλοσοφική προσέγγιση του επιστητού, αντλεί στοιχεία από τους χώρους της Γνωσιολογίας, της Γλωσσολογίας, της Θεωρίας της Λογοτεχνίας, της Λογικής, με έμφαση στην Παιδαγωγική. Επεκτείνεται και στο χώρο της Αστροφυσικής και της Κοσμολογίας, προωθώντας τη διαθεματικότητα και την διεπιστημονική προσέγγιση των ζητημάτων της γνώσης, με επιστέγασμα τη Φιλοσοφία.

Οι κύριοι στόχοι του εγχειρήματος είναι, συνεπώς, μορφωτικοί και επιτυγχάνονται μέσα από την διδακτική διαδικασία, τα μαθήματα, τα οποία πραγματοποιούνται συστηματικά, (σχεδόν) σε καθημερινή βάση.

Θεωρούμε ότι μέσα από τη μόρφωση, την επιστημονική γνώση, την παιδεία και την παιδαγωγική μπορεί να αλλάξει η στάση και η συμπεριφορά των ατόμων απέναντι στο περιβάλλον τους, δημιουργώντας ελεύθερους, ενεργούς και αυτόνομους πολίτες, που θα συμβάλουν στην επίλυση των σοβαρών προβλημάτων στην κοινωνία, τον πολιτισμό και το περιβάλλον.

Αυτό που κάνουμε πράξη είναι και η πρότασή μας, η μορφωτική διαδικασία, η παιδεία και η επιστημονική γνώση.

Διαπιστώνουμε πως το σοβαρό μορφωτικό έλλειμμα των ατόμων είναι ένα από τα κομβικά προβλήματα της κοινωνίας, και βρίσκεται στη βάση και πολλών άλλων σημαντικών προβλημάτων και παρακμιακών φαινομένων.

Από την άλλη, βέβαια, δεν μπορούμε να μην αναγνωρίσουμε πως η Γνώση και ο Λόγος εμπεριέχουν το στοιχείο της Δράσης γιατί πραγματώνονται και ολοκληρώνονται μέσα στο κοινωνικό πεδίο και αποσκοπούν στο να εξορθολογίσουν, με βάση επιστημονικά κριτήρια και μεθόδους, την ανθρώπινη δράση και την οργάνωση της κοινωνικής ζωής. Συστατικό τους στοιχείο είναι η ενοποίηση του κόσμου, άρα και η άρση των διαχωρισμών, των κατακερματισμών, των ανορθολογισμών και αντιφάσεων σε κοινωνικό, πολιτικό και πολιτισμικό επίπεδο.

ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ (αποσπάσματα συζήτησης)

«Το νόημα το προσλαμβάνουμε, αναγκαστικά, νοθευμένα μέσω της ψυχολογίας και της παράστασης. Είναι ζήτημα ορθολογικό. Το νόημα αυτό καθεαυτό αναφέρεται στη λογική, στη σκέψη πριν γίνει γλώσσα. Όταν γίνει γλώσσα είναι πια νοθευμένο… Η κοινή αντίληψη θεωρεί το νόημα κρυπτικό. Οτιδήποτε δεν είναι εμπειρικό, η κοινή αντίληψη το θεωρεί κρυπτικό, κάτι που αναφέρεται στο συναίσθημα, στην ψυχολογία. “Η γλώσσα είναι ο κόσμος μου” έλεγε ο Wingensttein. Ο Wingensttein, όμως, δεν ήξερε καλά μαθηματικά. Η αδυναμία του αυτή τον έκανε να στραφεί προς τη συνδηλωτική πλευρά της γλώσσας, τη λογοτεχνική. Ο ιδρυτής της θεωρίας του νοήματος είναι ο Frege, ο οποίος μίλησε για τη μαθηματική δομή της γλώσσας (λογική κατασκευή) και συνεχιστής της ο Wingensttein. Ο Frege μας δείχνει ότι ολόκληρη η γλώσσα είναι μεταφορική (λογοτεχνική) και μας αποπροσανατολίζει. Αποδίδει το νόημα νοθευμένα. Γίνεται μια δεύτερη, πολλαπλασιαστική ανοικείωση προκειμένου να αποδοθεί το νόημα. Ο Wingensttein, λέει ότι καθώς είμαστε γλωσσικά όντα “η γλώσσα είναι ο κόσμος μας”, αλλά ο Frege, ότι “το αλφάδι είναι τα μαθηματικά”… Οι άνθρωποι κινούνται από κίνητρα άλλοτε γνήσια κι άλλοτε κίβδηλα. Τι άμυνες έχουμε; Δεν ελέγχουμε ό,τι κάνουμε και μπαίνουμε σε μια διαδικασία νεύρωσης. Έτσι λειτουργούν οι κοινωνίες. Αναπτύσσονται συνεχώς περίεργες διαδικασίες μέσω εκλογικεύσεων, προβολών, μεταθέσεων κι αυτό που τα “καλύπτει” όλα είναι η γλώσσα και η μορφή. Όσο πιο βαθιά εισχωρούμε στη δομή μιας πρότασης, τόσο πιο κοντά είμαστε στη μαθηματική της δομή, τόσο πιο κοντά στην αλήθεια. Για παράδειγμα, το “μεταδίδω γνώση” είναι εξουσιαστικό. Το σωστό είναι “προκαλώ γνώση”. Ο δάσκαλος πρέπει να είναι προβοκάτορας κι όχι εξουσιαστής. Ο δάσκαλος πρέπει να είναι αποστασιοποιημένος και ουδέτερος. Χρειάζεται αποκάλυψη αυτών που γίνονται. Πώς; Γιατί; Ποια είναι η αλυσίδα των διαδικασιών; Κάνουμε πράγματα και δεν γνωρίζουμε γιατί. Πρέπει να πάψουμε να είμαστε χιμπατζήδες… Είναι, βέβαια, δύσκολο να είσαι διαφορετικός, γιατί υπάρχει ο φόβος της περιθωριοποίησης. Μέσα σε μια ομάδα ο φόβος αυτός αμβλύνεται. Ο φοβικός άνθρωπος είναι που θέλει και επιζητά την ομάδα… Το νόημα, λοιπόν, συνάπτεται με τη σκέψη. Λογοτεχνία και επιστήμη είναι συσχετιστικές έννοιες. Όπου υπάρχει το θυμικό, δεν μπορεί να παρέμβει ο λόγος. Και, βέβαια, η τάση μας είναι σε μια ανάβαση τρίτη, που δε μας αφορά, όχι στον εαυτό μας, κι αυτό επειδή δεν το αντέχουμε… Η συνάρτηση είναι ένα προς ένα αντιστοιχία, είναι μια ειδική απεικόνιση। Η φυσική γλώσσα μας δίνει μια απλή απεικόνιση της πραγματικότητας και όχι συνάρτηση. Κατά τον Frege προϋπάρχει (a-priori) η δομή της έννοιας “ανοιχτή” όπου τα αντικείμενα μπαίνουν και “κλείνει”.

Τελικά, η ερμηνευτική επιστήμη γνωρίζει ήδη πως το Νόημα (η Λογική Σκέψη) και η Σημασία (αληθοτιμή-αλήθεια ή ψεύδος) μετακομίζει (αναγκαστικά), καθώς εκδηλώνεται στον Κόσμο, στην Ψυχο-λογία και στην Εικόνα-Παράσταση. Συνεπώς, ερμηνεύει-εξηγεί τόσο τον κόσμο όσο και τον άνθρωπο χρησιμοποιώντας αναλόγως τη λογική ανάλυση-σύνθεση επιφανειακής-βαθιάς δομής τόσο στην επιστήμη όσο και στη λογοτεχνία.»

Τι είναι "Ιδεολογία"...

Μετά τον Μαρξ, η έννοια του όρου Ιδεολογία δεν εκλαμβάνεται πια ως επιστήμη της γένεσης των ιδεών, αλλά ως σύστημα ιδεών που διαστρεβλώνει την πραγματική σύνδεσή της με την πραγματικότητα.

Ο Eco μιλάει για συνειδητή μεταστροφή των κωδίκων, ο Engels για συνειδητή διαδικασία αλλά με ψευδή συνείδηση, ενώ ο Jaspers για σύμπλεγμα σκέψεων και αναπαραστάσεων που εμφανίζεται ως Απόλυτη Αλήθεια προκαλώντας αυταπάτη και απόκρυψη της αληθινής αλήθεια.

Η μεταποίηση μιας πραγματικότητας ή ενός μηνύματος σε ιδεολογία γίνεται μέσω μιας διαδικασίας υπερκωδικοποίησης. Οι αληθοφανείς προκείμενες, η μερικότητα του σημασιολογικού πεδίου αλλά και η «αληθής» ή και έγκυρη επιχειρηματολογία μετάβασης που παρουσιάζει την άποψη ως μόνη αληθινή, συγκροτούν αυτή την μεταστροφή των κωδίκων. Αποτέλεσμα της ιδεολογικής διαδικασίας είναι η παραγωγή μιας ανεστραμμένης εικόνας της πραγματικότητας. Βάλλεται, δηλαδή, η ίδια η αντίληψη και η γνώση για την πραγματική πραγματικότητα.

Ο Althusser καταδεικνύει την υλική υπόσταση της ιδεολογίας μέσα από συγκεκριμένες πράξεις και τελετουργίες. Μιλάει για αντιστροφή της παραδοσιακής μαρξιστικής προσέγγισης (ως απλή αντανάκλαση μιας συνείδησης που καθορίζεται από την ταξική θέση), με αποτέλεσμα η ιδεολογία να αποτελεί ένα αυτόνομο πεδίο παραγωγής συνείδησης των ανθρώπινων όντων.

Η ιδεολογία προκειμένου να υπηρετήσει το εκάστοτε σύστημα που κάθε φορά τη γεννά, παράγει ψευδείς συνειδήσεις που αναπαράγουν το ίδιο της το έργο.

Η ιδεολογία καθεαυτή είναι αν-ιστορική, έχει, δηλαδή, μια «άπαξ διαπαντός» δοσμένη δομή. Καθώς εμπεριέχει, μέσα στο κέντρο της, την έννοια του Μοναδικού ή Απόλυτου Υποκειμένου που έχει τη δυνατότητα να εγγυάται το ίδιο του το νόημα, καταλήγει να οργανώνει τα άτομα σε υποδεέστερα υποκείμενα δημιουργώντας τους την πεποίθηση ότι αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου υπερ-σχεδίου κι έτσι κατορθώνει όχι μόνο να αλλοιώνει την πραγματική φύση των συνθηκών ύπαρξής τους, αλλά και να δημιουργεί μια «φανταστική», ψευδή σχέση απέναντι στον ίδιο τους τον εαυτό...

"ΠΩΣ ΒΛΕΠΩ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ..."

"Σε μια ιδιότυπη αντίθεση με τη διακαή αίσθηση της δικαιοσύνης και του κοινωνικού μου καθήκοντος, δεν αισθάνθηκα ποτέ την ανάγκη να πλησιάσω τους ανθρώπους και την κοινωνία γενικότερα. Είμαι σαν ένα άλογο που θέλει να τραβάει μόνο του. Δεν αφιερώθηκα ποτέ εξ ολοκλήρου ούτε στο κράτος, ούτε στην πατρίδα, ούτε στους φίλους, ούτε στους στενότερους συγγενείς. Αντίθετα, είχα πάντα απέναντι σε αυτούς τους δεσμούς τη σαφή αίσθηση ότι ήμουν ένας ξένος και αισθανόμουν πάντα την ανάγκη να είμαι μόνος, κι αυτή η ανάγκη δεν παύει να αυξάνεται με τα χρόνια. Αισθάνομαι πολύ έντονα, αλλά και χωρίς νοσταλγία, ότι άγγιξα τα όρια της επικοινωνίας και της αρμονίας με τον πλησίον. Βέβαια, ένας άνθρωπος με τέτοιο χαρακτήρα χάνει ένα μέρος της αθωότητάς του και της ηρεμίας του, κερδίζει όμως απεριόριστη ανεξαρτησία απέναντι στις γνώμες, στις συνήθειες και τις κρίσεις των ομοίων του. Δε θα προσπαθήσει, όμως, να εδραιώσει την ισορροπία τους σε τόσο εύθραστες βάσεις..." (Α. Αϊνστάιν, Πώς βλέπω τον κόσμο)