ΚΙΝΗΤΡΟ ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ...

Το κίνητρο επίτευξης αναφέρεται στους στόχους που θέτει το άτομο στη ζωή του, η πραγμάτωση των οποίων γίνεται σε συνθήκες όπου απαιτείται υψηλή επίδοση. Επίσης συνδέεται με ανάγκες του ατόμου, ως στοιχεία της προσωπικότητάς του και γι’ αυτό χαρακτηρίζεται από σταθερότητα. Το εν λόγω κίνητρο ονομάζεται Aνάγκη για Eπίτευξη (Need to Achieve – N Ach) και υπολογίζεται με αριθμητική κλίμακα από το Thematic Apperception Test – TAT. Διακρίνουμε δύο τάσεις με τις οποίες εκδηλώνεται το κίνητρο επίτευξης: α) την τάση για προσέγγιση του έργου και β) την τάση για αποφυγή του έργου. Η πρώτη τάση ορίζεται ως Τάση για Eπίτευξη Επιτυχίας (Tendency to Achieve Success – Is) και αντιστοιχεί στο κίνητρο του ατόμου να εισέρθει σε μια ειδική περίσταση επίτευξης, δηλαδή σε μια περίσταση όπου το άτομο έχει επίγνωση ότι το έργο του θα αξιολογηθεί με τυπικά κριτήρια ποιότητας. Η τιμή της Ts καθορίζεται από τρεις παράγοντες: 1) το Κίνητρο για Επιτυχία (Motive for Success – Ms), το οποίο είναι σχετικά σταθερό στοιχείο της προσωπικότητας, 2) την Πιθανότητα που κατά το άτομο υπάρχει για Επιτυχία σε ένα ειδικό έργο και 3) την Αξία της Επιτυχίας σε αυτό το ειδικό έργο (Incentive Value of Success – Is). Αυτοί οι παράγοντες συνδυάζονται πολλαπλασιαστικά για να διαμορφώσουν την τιμή της Τάσης για Επιτυχία. Δηλαδή: Ts = Ms x Ps x Is. Ειδικότερα όσον αφορά στην πιθανότητα επιτυχίας, αυτή σχετίζεται με την προσδοκία ή την πρόβλεψη πως μια εργασία με συγκεκριμένο στόχο θα ευοδωθεί. Επηρεάζεται κυρίως από τις αμοιβές για κάθε προσπάθεια του ατόμου, αλλά για ορισμένους επιστήμονες συνδέεται και με πιο αντικειμενικά και σταθερά κριτήρια, όπως είναι η πληροφόρηση για την επιτυχία άλλων ατόμων σε ένα δοσμένο έργο. Επίσης η αξία της επιτυχίας συνδέεται με την υπερηφάνεια που το άτομο νιώθει μετά την επίτευξη ενός σημαντικού στόχου και είναι συνάρτηση της δυσκολίας του έργου, πράγμα που σημαίνει πως είναι αντιστρόφως ανάλογή προς την πιθανότητα επιτυχίας και η τιμή της υπολογίζεται ως Is = 1-Ps. Αν καταρτίσουμε έναν πίνακα για την τάση για επιτυχία και συγκρίνουμε δύο περιπτώσεις με σταθερό κίνητρο επιτυχίας (στη μία υψηλό και στην άλλη χαμηλό) και αντικαταστήσουμε τις τιμές για την πιθανότητα και την αξία της επιτυχίας, θα εξαγάγουμε ενδιαφέροντα συμπεράσματα, τα σημαντικότερα εκ των οποίων είναι: 1) για την τάση για επιτυχία καθοριστικό ρόλο παίζουν τα έργα μέσης δυσκολίας, όπου εμφανίζεται η υψηλότερη τιμή Ts, 2) επίσης σημαντικό ρόλο παίζει η τιμή του κινήτρου επιτυχίας και 3) τα άτομα που είναι που είναι προσανατολισμένα στην επιτυχία θα επιδιώκουν να εμπλέκονται σε έργα μέσης δυσκολίας και θα αποφεύγουν τα έργα μικρής ή πολύ μεγάλης δυσκολίας…